18 Ekim 2016 Salı

‘We Can Do It!’ posterinin arkasındaki hikaye

We Can Do It! “Bunu Yapabiliriz! posteri, herhalde Mona Lisa tablosundan sonra üzerinde en çok oynanmış, en çok geyiği döndürülmüş görsellerden biri. Hatta sayısız ünlü tarafından da canlandırılmış bir resim. Poster, II. Emperyalist Paylaşım Dünya Savaşı sırasında savaş malzemeleri üreten fabrikalarda çalışan Amerikan kadınlarının simgesidir. Fotoğraftaki kadın “Rosie The Riveter” olarak bilinir. Amerika’da feminist bir simge olarak geçer çünkü erkeklerin yaptığı işi kadınların da yapabileceklerini ve yaptıklarını gösterir. II. Dünya Savaşı’nda cepheye çağrılmış erkeklerin fabrikalarda boş kalan yerini doldurması için kadınlara yapılan bir çağrı, bir moral depolama niteliğindedir. Peki Perçinci Rosie’nin doğuşuna ilham veren, asıl “Rosie” kimdi?

Geraldine Hoff Doyle, 1942’de henüz 17’sindeyken American Broach & Machine Şirketi’nde çalışıyordu. Metal damgalama makinesinin başında olduğu bir gün, bir United Press fotoğrafçısı tarafından hemen aşağıda gördüğünüz kare çekildi.
Fotoğraf hemen sonra, savaş döneminde halka moral vermek amacıyla posterler yapmakla görevli sanatçı J. Howard Miller’a gönderildi. Miller ise fotoğraftan aldığı ilhamla, daha sonra efsane haline gelecek “We Can Do It!” posterini çıkardı. 6 milyon kadın bu çağrıya kulak vererek savaş zamanında iş gücüne dâhil olmuştur.

Geraldine Hoff Doyle aslında bir çellisti. O meşhur fotoğraftan hemen sonra iş yerinde birinin elini yaraladığını öğrenince daha güvenli bir iş bulmak için oradan ayrıldı. Yıllar geçti ve bu süre zarfında Doyle bu ünlü posterin modeli olduğundan habersizdi. 1984’te artık evli ve beş çocuklu olan Doyle bir dergide bir makaleye rastladı. Makale Doyle’un fotoğrafıyla savaş zamanının bu efsane posterinin arasındaki bağlantıyı anlatıyordu. Doyle yalnızca “Bu benim!” deyiverdi. İşin tuhafı posteri daha önce hiç görmemişti.

Rosie savaş zamanında çalışan tüm kadınlara verilmiş ortak bir adtı. Bunda Perçinci Rosie’nin elbette çok büyük payı var. Kadınlar her işi yapabilir. Pek çok tanınmış figür, feminizme saygı göstererek bu imajı kopyaladı. "Rosie the Riveter" adlı kampanya, çalışan bir kadının hikayesini anlatan 1942 tarihli bir şarkıdan (Westinghouse Electric için Rosie the riveter şarkısının konseptine dayanarak) ilham aldı. “Tarih yazıyor , zafer için çalışıyor” gibi cesaret verici sözlerle kadınların her türden imalat fabrikalarında çalışmaya başladığı çok önemli bir hareket başladı.